About Stand up paddle

Είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε πότε πραγματικά ξεκίνησε η ιστορία του SUP, και γι’ αυτό πρέπει να αρχικά ορίσουμε ακριβώς τι είναι το stand up paddle και να το περιορίσουμε σε ένα συγκεκριμένο στυλ ή περιοχή.

Το SUP έχει μπει τόσο δυναμικά στο χώρο των σπορ της θάλασσας, είναι τόσο αναπτυσσόμενο, και με τόσο διαφορετικά στυλ, που μόνο δύο πράγματα το χαρακτηρίζουν προς το παρόν σταθερά:

Ο αναβάτης στέκεται όρθιος πάνω σε ένα σκάφος στυλ longboard-surf, και χρησιμοποιεί σαν κινητήριο μοχλό ένα μακρύ μονόπλευρο κουπί, σαν προπέλα ώστε να κινείτε εμπρός.

Φαίνεται ότι το SUP, σε κάποια του μορφή, υπάρχει για χιλιάδες χρόνια.

Αρχαίες φυλές από την Αφρική και τη Νότια Αμερική χρησιμοποιούσαν κανό ή άλλα σκάφη, και ένα μακρύ ξύλο σαν προπέλα, για να ταξιδεύουν, να ψαρεύουν, και να παίρνουν κύματα.

Πολεμιστές σε κάποιες περιοχές της Αφρικής, όρθιοι πάνω σε κανό, χρησιμοποιούσαν την λόγχη τους σαν κουπί για να πλέουν αθόρυβα προς τον εχθρό.

Για πάνω από 3000 χρόνια, οι Περουβιανοί ψαράδες χρησιμοποιούσαν ένα μικρό σκάφος φτιαγμένο από καλάμια που το ονόμαζαν “Caballitos de Totora”.

Ονομάστηκε έτσι γιατί έδινε την αίσθηση της ιππασίας σε άλογο, εξαιτίας της αστάθειας του. Χρησιμοποιούσαν σαν κουπί ένα μακρύ κοντάρι από μπαμπού, ενώ στο τέλος μιας μέρας ψαρέματος σερφάρανε στα κύματα, μόνο για διασκέδαση.

Στην πραγματικότητα, το πιο πιθανό είναι ότι αυτή είναι η απαρχή του Surfing γενικά, όχι μόνο του SUP.

Ενώ φαίνεται ότι το SUP εμφανίστηκε και εξελίχθηκε σε διάφορα μέρη του κόσμου, η μοντέρνα έκδοσή του γεννήθηκε αδιαμφισβήτητα στην Πολυνησία.

Η πρώτη μαρτυρία που έχουμε ότι οι Χαβανέζοι έκαναν surfing, είναι αυτή του Ευρωπαίου καπετάνιου James Cook. Το “He’e nalu” όπως λεγόταν στην χαβανέζικη γλώσσα το surfing, γινόταν ή με ένα κανό ή με ειδικά τελετουργικά σκάφη φτιαγμένα από το δένδρο “Koa”.

Ο αρχηγός του χωριού έπαιρνε πάντα το μεγαλύτερο σκάφος, μερικές φορές μήκους 5 μέτρων, ενώ οι υπόλοιποι χαμηλότερης ιεραρχίας κάτοικοι, είχαν μικρότερα σκάφη 2-3 μέτρα μήκους.

Εξαιτίας του μεγάλου μήκους των σκαφών, χρησιμοποιούσαν συχνά ένα κουπί για να περάσουν τα κύματα και να βγουν έξω στη ανοιχτή θάλασσα. 

Κάποιες ακόμη ρίζες του σύγχρονου SUP, βρίσκουμε στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα στο Τελ Αβίδ.

Κάποιοι ναυαγοσώστες χρησιμοποιώντας ένα σκάφος που το ονόμαζαν Hassakeh, είχαν μια ιδέα, που δανείστηκαν από τους ψαράδες και χρονολογείται εκατοντάδες χρόνια πριν.

Οι ναυαγοσώστες χρησιμοποιώντας ένα σκάφος σχεδόν 1,5m πλατύ και ένα διπλό κουπί, μπορούσαν να κωπηλατούν γρήγορα προς το θύμα και να τον σώζουν, τραβώντας τον πάνω στο σκάφος, ενώ ή όρθια στάση, τους εξασφάλιζε πλήρη ορατότητα του πεδίου ελέγχου τους.

Επειδή το σκάφος δεν ήταν ακριβώς σχεδιασμένο με σκοπό τη διάσωση, οι ναυαγοσώστες έκαναν μερικές φορές σερφ στο κύμα, καθώς πειραματίζονταν με τεχνικές διάσωσης. 

Ακόμη πιο παλιά, το 1886, ο φωτογράφος Peter Henry Emerson αποθανάτισε με τη φωτογραφική του μηχανή κάποιον να κάνει SUP στις λίμνες της Ανατολικής Αγγλίας. Η φωτογραφία ονομάστηκε “Quanting the Marsh Hay” και πρόκειται μάλλον για την πιο παλιά φωτογραφία με SUP.

Το μοντέρνο SUP, έχει επίσης τις ρίζες του στη Χαβάη.

Το 1940 ο δάσκαλοι του σερφ Duke Kahanamoku και Bobby AhChoy στο Waikiki, χρησιμοποιούσαν κουπιά για να στέκονται όρθιοι πάνω στο σκάφος τους και να έχουν έτσι καλύτερη εποπτεία στους μαθητές τους, αλλά και να μπορούν να παίρνουν πιο εύκολα τα κύματα, ενώ μερικές φορές έκαναν οι ίδιοι σερφ με το κουπί, που το χρησιμοποιούσαν σαν πηδάλιο για να στρίβουν το σκάφος.

Ο Bobby μετά από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα, δεν μπορούσε πλέον να κολυμπά ή να γονατίζει και έτσι έκανε μόνο όρθιος surfing, κρατώντας συνήθως ένα τσιγάρο στο χέρι και με μια φωτογραφική μηχανή στο λαιμό, πειράζοντας αφ’ υψηλού πάντα τους υπόλοιπους σερφίστες της παραλίας.

Ο αδερφός του Leroy και ο πατέρας του John έκαναν και αυτοί συχνά SUP.

Κάπως έτσι γεννήθηκε το “Beach Boy Surfing”.

Το 1980 ο James Davis, ένας Άγγλος σερφίστας, που έβγαζε τα προς το ζειν από τις φωτογραφίες του, ταξιδεύοντας σε διάφορα μέρη του κόσμου, ήταν στη Χαβάη, τραβώντας φωτογραφίες, όταν απαθανάτισε τον τύπο της εικόνας ο οποίος κάνει SUP, φορώντας εργοταξιακό καπέλο, επιγονατίδες και όλα τα σχετικά.

Η ενδυμασία είναι λίγο περίεργη, αλλά σίγουρα κάνει Stand Up Paddle Surfing.

Οι αδερφοί Ahchoy με τη σειρά τους παρουσίασαν το χόμπι τους στον John Zapotocky, ο οποίος θεωρείται σίγουρα ο πατέρας του μοντέρνου SUP.

Ο John πρωτοπήγε στην Χαβάη το 1940 και αμέσως ερωτεύτηκε τον Ωκεανό, γνωρίστηκε με τον Duke Kahanamoku και τα υπόλοιπα παιδιά της παραλίας, που έκαναν SUP σαν τα αδέρφια AhChoy, ανέβηκε πάνω στην σανίδα του και δεν σταμάτησε από τότε να κάνει κουπί όρθιος πάνω σε αυτή.

Ήταν ένας αθλητής στην κολύμβηση, στις καταδύσεις στο paddleboard και στο κανό.

Έγινε είδωλο μεταξύ των παιδιών της παραλίας και του έδωσαν το παρατσούκλι “Pearl Diver”.

O John είναι σήμερα ο μεγαλύτερος σε ηλικία SUPer του κόσμου και ο μεγαλύτερος σε ηλικία σερφίστας στο Waikiki.

Αφήνει το σκάφος στο ίδιο ράφι, στην παραλία του Waikiki εδώ και 60 χρόνια.

Με την βοήθεια νεότερων σερφιστών που του κουβαλούν το σκάφος μέχρι το νερό, εξακολουθεί να κάνει κουπί στα κύματα του Waikiki, όπου είναι και το πραγματικό του σπίτι, και αποτελεί ένα είδωλο για τους σημερινούς σερφίστες, ένας Waterman.

Δύο Βραζιλιάνοι σερφίστες ο Osmar Goncalves και ο Joao Roberto Hafers, λέγεται ότι ίσως έκαναν SUP πριν από τους Χαβανέζους.

Χρησιμοποιούσαν ένα σκάφος που το ονόμαζαν “Tabua Havaina” σχεδιασμένο από τον Julio Putz.

Σίγουρα αυτοί οι δύο σερφίστες ήταν από τους πρωτοπόρους, αλλά δεν ήταν στο σωστό μέρος τη σωστή χρονική στιγμή ώστε να φωτογραφηθεί το ανδραγάθημά τους και να διαδοθεί στο ευρύ κοινό που διψούσε για μια νέα προοπτική του κλασικού σερφ.

Ένας άλλος πρωτοπόρος του σύγχρονου SUP είναι ο Fletcher Burton από την Καλιφόρνια, ο οποίος στην αρχή της δεκαετίας του 1990, είχε υιοθετήσει ένα στυλ με το σκι-καγιάκ του.

Όταν έβρισκε ένα μεγάλο κύμα, σηκωνόταν όρθιος και κατέβαινε το κύμα με τον τρόπο που το κάνουν σήμερα προχωρημένοι wave SUPers.

Παρόλα αυτά ο κόσμος του σερφ δεν ακολούθησε το στυλ του, βλέποντας πολύ αρνητικά την ιδέα να παίρνει κάποιος κύμα χρησιμοποιώντας κουπί, λόγω του καθιστού σκι-καγιάκ που έδειχνε περισσότερο με βάρκα παρά με σερφ.

Αν τον είχαν πάρει σοβαρά, το SUP θα ήταν σήμερα μια δεκαετία μπροστά.

Μια πιο νέα φωτογραφία ορόσημο είναι αυτή του Dave Kalama, μια δεκαετία πριν, όταν αρπάζοντας ένα κουπί, σε μια φωτογράφηση της Oxbow, αποφάσισε να παίξει με ένα τεράστιο longboard.

Ήταν ένα από τα γεγονότα που έδωσαν έναυσμα στην τεράστια και ακαριαία παγκόσμια ανάπτυξη του δημοφιλούς πλέον σύγχρονου SUP.

Μέχρι τότε, το να κάνει κάποιος σερφ με κουπί ήταν σχεδόν άγνωστο στον περισσότερο κόσμο.

Όμως η πρώτη αυτή αυθόρμητη κίνηση του Dave Kalama, να κάνει κουπί πάνω στο longboard, εκείνο το βαρετό απόγευμα, ακολουθήθηκε γρήγορα από τον Brian Keauluna, τον Rich Thomas, τον Archie Kalepa και τον Laird Hamilton, οι οποίοι άρχισαν να κάνουν SUP σαν μια εναλλακτική προπόνηση, όταν ο καιρός δεν ήταν κατάλληλος για σερφ.

Καθώς περνούσαν όμως τα χρόνια, άρχισαν να ασχολούνται περισσότερο με το SUP και να συμμετέχουν αγώνες μεγάλων αποστάσεων κωπηλασίας, όπως o αγώνας του “Moloka’i to Ο’ahu”, εμπνευσμένος από το πρώτο πέρασμα των δύο αυτών νησιών, από τον Waterman Archie Kalepa και τον αγώνα “Makaha’s Big Board Surding Classic”.

Με τον πληθυσμό των SUPers να αυξάνεται στη παραλία του Makaha, ο Brian Keaulana αποφάσισε το 2003 να προσθέσει μια κατηγορία στον παγκόσμιας φήμης αγώνα “Buffalo Big Board Contest”, για τους SUPers, και την ονόμασε “Beach Boy Surfing”.

Οι συμμετοχές στην νέα κατηγορία ανήλθαν στις 49, συμπεριλαμβανομένων και της elite των watermans της Χαβάης, καθώς και πολλών τέως πρωταθλητών του σερφ.

Μια φωτογραφία του Laird Hamiltdon με SUP δημοσιεύτηκε στο περιοδικά σερφ, και ήταν πλέον θέμα μερικών μηνών για να γίνει η έκρηξη του SUP.

Το SUP παρέμενε μόνο Χαβανέζικη υπόθεση, μέχρι το 2004, όταν ο σερφίστας βετεράνος του Βιετνάμ Rick Thomas, έφερε στην Καλιφόρνια ένα SUP από την Χαβάη.

Αμέσως διαδόθηκε παντού. Μπορεί να πει κανείς, ότι λόγω της δημοτικότητας του και της επιρροής του, το SUP ξέφυγε από τα στενά σύνορα της Χαβάης και διαδόθηκε σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο.

Το Stand Up Paddling, αποτέλεσε μια ανάσα φρέσκου αέρα, σε μια βιομηχανία που είχε κολλήσει στη δόξα της δεκαετίας του 60.

Το μπαγιάτικο σερφ είχε αρχίσει να γίνεται σπορ μόνο για την ελίτ, με τους ντόπιους και pro να διώχνουν από την παραλία τους όποιον άτυχο δεν έχει γεννηθεί σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων και τους αρχάριους να θεωρούνται “ηλίθιοι” και να διώκονται εξίσου αμείλικτα.

Το σερφ έχει καταντήσει τα τελευταία χρόνια μια δυνατή εμπορική μηχανή εκατομμυρίων, από την Αμερική μέχρι την Αυστραλία, από την Γαλλία μέχρι την Αφρική, κάνοντας τους πάντες να ντύνονται με μάρκες σερφ, να μιλάνε την γλώσσα του σερφ, αλλά να μην είναι ποτέ ευπρόσδεκτοι στα κύματα και τις παραλίες των ελίτ του σπορ.

Σε αντίθεση, το SUP πρόσφερε αμέσως πρόσβαση στους σερφίστες όλων των επιπέδων στο κύμα και όχι μόνο.

Τους έδωσε την δυνατότητα να μπορούν να απομακρυνθούν με το κουπί τους λίγο πιο ανοιχτά από εκεί που σκάει το κύμα, μακριά από το περιορισμένο πεδίο των σερφιστών και να διασκεδάσουνε με τα κύματα, πιάνοντας τα πιο εύκολα.

Πολύ γρήγορα όμως οι SUPers, κατάλαβαν ότι μπορούν να δουν το SUP πέρα από τον περιορισμένο σερφ χαρακτήρα του.

Κατάλαβαν ότι μπορεί να γίνει διασκευαστικό ως απλή βόλτα, αλλά και ως κωπηλασία μακρινών αποστάσεων με παρέα ή όχι, με αργό ή γρήγορο ρυθμό, σε επίπεδο νερό ή downwind με αέρα, σε θάλασσες, σε λίμνες ή σε ποτάμια. Πολλοί κωπηλάτες σε όλο τον κόσμο, έχουν αντικαταστήσει σήμερα το καγιάκ και το κανό τους, με το SUP, γιατί είναι πιο διασκεδαστικό άθλημα, με περισσότερες δυνατότητες.

Έτσι σήμερα το SUP αποτελεί το ταχύτερα αναπτυσσόμενο σπορ μεταξύ όλων των σπορ κωπηλασίας.

Ακολουθώντας λοιπόν μια πορεία χιλιάδων χρόνων, φαίνεται ότι το SUP ήρθε για να μείνει στον σύγχρονο κόσμο των αθλημάτων της Θάλασσας!

Πηγή: www.sups.gr